Zeefdruk is een vorm van doordruk. Bij zeefdruk wordt er een gaas over de ondergrond die bedrukt moet worden aangebracht. Delen die niet bedrukt moet worden, worden afgedekt. Dit afdekken kan met meerdere materialen, zolang deze maar niet reageren op inkt. Door de open delen wordt inkt aangebracht. Zeefdruk is de enige druktechniek waarbij niet in spiegelbeeld gewerkt wordt.  Ook zit je bij deze techniek niet vast aan bepaalde oplages. Wel zijn de opstartkosten hoog. Voor kleine oplages is deze techniek daardoor minder interessant. Bij zeefdruk worden alle kleuren na elkaar aangebracht.

Andere mogelijkheden zeefdruk

In plaats van inkt kunnen ook andere stoffen gebruikt worden om de afbeelding en/of tekst weer te geven. Zo wordt voor het maken van zonnecellen en printplaten bijvoorbeeld soldeerpasta gebruikt. Ook kun je het gaas insmeren met lichtgevoelige pasta. Op die manier kun je fotografische afbeeldingen drukken. Met zeefdruk kun je niet alleen papier, maar ook kunststoffen, glas, metaal en textiel bedrukken. Dit is met andere technieken lastiger, omdat daar eerst de drukvorm beïnkt moet worden. Bij zeefdruk wordt de inkt direct op het materiaal aangebracht.

Ontstaansgeschiedenis zeefdruk

De zeefdruk stamt af van de sjabloontechniek. Deze techniek bestond in China en Japan al eeuwen. Ook huisschilders gebruikten de sjabloontechniek om motieven te schilderen. In Europa werd de zeefdruktechniek rond 1930 populair. De techniek werd met name ontwikkeld voor het bedrukken van stoffen. Na 1945 werd de techniek ook populair onder kunstenaars. Een van de bekendste is Andy Warhol. Kunstenaars gebruikten de techniek ook voor het bedrukken van papier.

Stencildruk: een vorm van doordruk

Bij stencildruk wordt er gebruik gemaakt van een sjabloon dat op bepaalde plekken inkt doorlaat. Bij de stencildruk wordt er alleen niet gewerkt met een drukpers maar met een stencilmachine. Deze machines kon je ook in een gewoon woonhuis neerzetten. Ook was niet te achterhalen waar de stencils vandaan kwamen, terwijl dat bij drukwerk wel het geval was. Daarom was de stencilmethode populair bij de communisten, die de techniek gebruikten om hun boodschap te verspreiden. Tegenwoordig wordt stencildruk bijna niet meer gebruikt, omdat kopiëren en printen daarvoor in de plek is gekomen.

Sjablonen kun je ook met verf gebruiken

Sjablonen worden niet alleen voor drukken gebruikt, maar ook om versieringen aan te brengen op meubels, wanden en deuren. In plaats van inkt wordt er verf gebruikt. Deze wordt met een speciale sjabloneerborstel aangebracht.  Meer weten over dit onderwerp? Bezoek de Wikipedia-pagina over zeefdruk.